In de zangtechniek Complete Vocal Technique (afkorting CVT) zijn er vier stemfuncties die ze onderscheiden: Neutral, Curbing, Overdrive, Edge. Met deze stemfuncties kan je alles zingen wat je wil, elke genre en iedere stijl. In deze blog geef ik je meer informatie over de stemfunctie Neutral. Laten we meteen beginnen!
De kenmerken
Je herkent in een lied de stemfunctie Neutral aan zijn zachte karakter. Het volume is zacht en er zit geen enorme scherpte in de klank. Je kunt in deze stemfunctie gebruik maken van je hele stemomvang en als laatste belangrijke kenmerk kan je in Neutral zingen zonder én met lucht.
Met en zonder lucht
Volgens CVT is Neutral de enige stemfunctie waarmee je met lucht mag zingen. Met wat is dat precies 'met lucht zingen'?
Als we met lucht zingen dan heeft dit niks te maken met wel of niet ademhalen. Als we zingen hebben we namelijk altijd lucht nodig om de stembanden te laten trillen, waardoor er een klank ontstaat. Maar wanneer we met lucht zingen dan betekent dit dat je eigenlijk meer lucht gebruikt dan nodig is en dat hoor je terug in de klank. De klank klinkt daardoor geaspireerd.
Je stembanden blijven aan de achterkant een beetje openstaan wanneer we met lucht zingen en hierdoor gaat er meer lucht mee met je klank dan wanneer we zonder lucht zingen. Dan zouden de stembanden zich goed sluiten en hoor je geen lucht in je stem.
Ik heb drie geluidsvoorbeelden waarbij je misschien een nog beter beeld krijgt van met en zonder lucht zingen:
Maan - Ze laat het los
Je hoort dat het volume laag is, één van de kenmerken van Neutral. Maan begint dit fragment in neutral zonder lucht. Vooral in het woordje 'nu' hoor je dat ze lucht toevoegt aan het einde van dit woord. Daarna zingt ze verder met lucht in haar klank in tegenstelling tot de klank die je als eerste hoort.
Shawn Mendes - Stay with me
Een voorbeeld van een man die in neutral zingt, met en zonder lucht.
Hij gebruikt lucht in bepaalde delen van zijn zinnen. hij voegt bijvoorbeeld lucht toen in de eerste zin in het gedeelte 'one night stand'. De zin daarna start en eindigt hij er ook weer mee, met daartussen een paar woorden zonder lucht. Je merkt het, je kunt per woord spelen met het wel of niet toevoegen van lucht. In het volgende voorbeeld wordt dit nog duidelijker.
Camila Cabello - Señorita
In de voorbeeld wil ik je laten horen dat je heel selectief met de lucht in je zang om kunt gaan. Het kan op een woord of zelf lettergreep toegepast worden, zoals in dit voorbeeld. Zo zit er alleen lucht op 'call', op 'tend' van pretend en de lalala's.
Met en zonder lucht zingen geeft dus een heel eigen karakter aan bepaald woord of deel van een lied. Als je dit goed onder controle hebt kan je met één stemfunctie dus direct variëren en een nummer veel interessanter maken om te zingen en naar te luisteren.
Zelf zingen in Neutral
We weten nu waar we op moeten letten als we luisteren naar een nummer en proberen te ontdekken of het Neutral is of niet. Maar hoe zingen we zelf in Neutral?
Als we in Neutral willen zingen dan is het belangrijk dat we de onderkaak zo ontspannen mogelijk houden. Je laat hem eigenlijk letterlijk "vallen". Probeer je onderkaak dus niet met spierspanning omlaag te drukken maar laat het zo ontspannen mogelijk aanvoelen.
Heb je de juiste stand van je mond dan kan je oefenen op een 'AH' klank. Op deze manier kan je van laag naar hoog in je borst- en kopstem. Let erop dat je een duidelijke 'AH' zingt en geen 'HAH'. Het verschil in klank merk je misschien direct op, want bij aan 'HAH' is het hoogstwaarschijnlijk zo dat er lucht in je klank zal komen.Zucht maar eens op een 'H', dan merk je wellicht dat je heel veel lucht gebruikt. Dit is dan ook meteen een snel trucje wat je kunt toepassen mocht je ook lucht in een bepaald woord of deel van een liedje willen hebben. Plaats er stiekem een 'H' voor of tussen een woord en het wordt een stuk makkelijker om lucht toe te voegen.
Mocht je juiste moeite hebben met het zingen zonder lucht in je stem, iedereen heeft zo zijn of haar voorkeur van zingen, dan kan je eens proberen om zonder lucht te zingen door een duim achter je boventanden te plaatsen en duw je voortanden naar voren terwijl je zingt.
Houd bij deze oefeningen altijd in gedachte dat Neutral een zacht karakter heeft. Probeer de oefeningen op een laag volume uit te voeren. Ga je harder dan in Neutral verstandig is dan zal je dit voelen aan je stem of in je keel door pijn of teveel druk dat zich opbouwt. Stop dan direct want zingen hoort nooit zeer te doen!
Probeer het op een lager volume nog eens of laat het even rusten en probeer het de volgende dag nog een keer.
Toepassen in een lied
Je hebt een stukje in een lied waarvan je weet dat het in de stemfunctie Neutral gezongen wordt, hoe ga je dit zelf oefenen? Eén van de stappen die ik je altijd laat doen tijdens mijn zanglessen is het vervangen van de woorden door de klank 'AH'. Hiermee kan je je focussen op alle kenmerken en de setting van de Neutral. Wellicht merk je op dat het zingen van het stukje dan al een stuk makkelijker gaat.
Ga daarna eens kijken in de tekst of er veel 'AH' klanken in verwerkt zitten. Heel veel Engelse woorden bevatten bijvoorbeeld al een AH-klank terwijl je die bijvoorbeeld niet zo schrijft. Denk maar aan het woordje love. Je schrijft geen AH-klank maar je spreekt hem wel duidelijk uit.
Als je dit met jouw tekst ook gedaan hebt heb je de momentjes in de tekst duidelijk waarop je de Neutral setting extra kunt oefenen. De volgende stap zou dan zijn dan je het stukje start met de AH-klank en na bijvoorbeeld twee zingen overgaat naar de echte tekst van het liedje. Houd hierbij alles hetzelfde, het volume, de setting, ademsteun, en verander alleen de AH weer terug naar tekst.
Mocht dit goed gaan dan kan je het langzaam uitbreiden totdat je het complete stukje kunt zingen met de juiste Neutral setting op de originele tekst. Mocht het nog moeilijk zijn dan kan je altijd een stapje terug naar alleen AH zingen of losse oefeningen met AH.
Ik hoop dat ik je met deze aanwijzingen een beetje inzicht hebt gegeven in de stemfunctie Neutral van CVT. De informatie van deze blog heb ik gehaald uit het CVT boek (te koop op onder andere Bol.com).
Iedere stem is anders. Mocht je ervaren dat oefeningen moeilijk zijn, heb je het idee dat je iets verkeerd doet of heb je pijn? Ga op zoek naar bijvoorbeeld een zangdocent of logopedist bij jou in de buurt. Die kunnen je zeker verder helpen!
Rowan Boele Performer & Vocal Coach
Zangles in Breda
www.rowanboele.com